Windows uitfaseren en overstappen naar Ubuntu

Overstappen naar Ubuntu en weg met Windows. Dat kan! Je kan in Ubuntu vrijwel alles wat je op Windows kunt. Zo niet, dan kun je Windows virtueel in Ubuntu draaien.

Windows 10 is een mooi product, maar je bent nog altijd afhankelijk van het Microsoft ecosysteem. Voor Windows moet je nog steeds betalen en voor veel applicaties die erop draaien ook. Op zich geen probleem, maar als je met regelmaat hardware aanpast, meerdere PC’s wilt voorzien van een besturingsysteem, of een oudere PC van een ondersteund systeem wilt voorzien is dit toch een beperking. Het alternatief van Apple is prachtig maar is duur in de aanschaf, draait primair op eigen Apple hardware en ook hier ben je gebonden aan het Apple ecosysteem. Dus …. Open Source.

Open Source is niet heilig, nee, zeker niet, maar is wel ‘vrij’. Alhoewel, je mag het vrij downloaden en installeren en zonder beperkingen, maar is toch ook gebonden aan ‘open source licenties’. Afhankelijk van de licentie mag je er iets wel of niet mee of ben je verplicht eventuele aanpassingen vrij te geven. In een eerdere post heb ik het al gehad over waarom ik bij Ubuntu (Linux for Human Beings) blijf. Volgens mij is dit het beste alternatief en is de meest voor de  hand liggende keuze. Maar dan ….

Overstappen naar Ubuntu is niet zomaar gedaan helaas. Je moet het besturingssysteem leren kennen en er zijn ongetwijfeld applicaties die je op Windows gewend bent te gebruiken die op Linux anders zijn, die gewoonweg niet bestaan, of die niet ‘compatible’ zijn. Dus hoe ‘ditch’  ik Windows?

  1. Installeer Ubuntu op een PC die je vanaf nu als primaire pc gaat gebruiken.
  2. Houd voorlopig een PC op windows voor het geval je toch niet zeker bent dat je helemaal over wilt, of als er anderen zijn die er gebruik van maken. Indien dit laatste het geval is, dan zul je wellicht deze pc tot in de eeuwigheid hebben staan. In het ieder ander geval kun je gerust zijn, je kunt in Ubuntu gewoon een versie van Windows draaien in VirtualBox.
  3. In principe ben je nu over op Ubuntu …. toch? Ja, maar wat nu? Zorg dat je de applicaties vind die je veel gebruikt en richt deze in …. bijvoorbeeld voor de meest dagelijkse werkzaamheden gebruik je
    1. Mozilla Thunderbird in als email client
    2. Firefox als webbrouwser
    3. Software Centre voor het verkrijgen van software
    4. Libre Office voor Office toepassingen
    5. PlayOnLinux voor die Windows toepassingen die je niet in Ubuntu vindt, maar wel op PlayOnlinux draaien
    6. Virtualbox voor het draaien van een versie van Windows waarmee je dingen kunt doen die je op Ubuntu niet kunt
    7. etc.

Kan ik, na overstappen naar Ubuntu, alles wat ik op Windows kon? Ja, in principe wel, maar als je (zoals ik) eigenlijk geen instantie van Windows in Virtualbox (of op een server via KVM) wilt draaien (dat kost je een licentie van Windows), dan zul je rekening moeten houden enkele beperkingen waarvan voor mij de belangrijkste zijn:

  1. Alle toepassingen werken net even anders dan je gewend bent in Windows.
  2. LibreOffice werkt niet goed samen met MSOffice (Microsoft is m.i. niet volledig geweest met het vrijgeven van de conversie API). Je kunt wel converteren, maar als bestanden ingewikkelder worden dan werkt de conversie niet goed.
  3. Er is geen goed alternatief voor MSAccess in Linux. Je kunt wel databases maken e.d. maar niet op de manier dat MSAccess dit doet. Er is wel een programma (Kexi) dat er in de buurt komt, maar deze importeert alleen databases tot Access 2000.
  4. PlayOnLinux draait niet alle Windows toepassingen. Sterker nog, slechts een beperkt toepassingen werken goed ‘out of the box’.
  5. De ondersteuning voor drivers van randapparatuur is beperkter dan in Linux omdat leveranciers vaak wel windows drivers meeleveren, maar geen linux drivers.
  6. Het kost wat tijd om het oude vertrouwde Windows los te laten en te wennen aan je nieuwe besturingssysteem. Het werkt allemaal net even anders.

Er zijn ook plussen zoals:

  1. Thunderbird is m.i. een redelijk volwaardig alternatief voor MSOutlook, in ieder geval waarvoor ik het gebruik
  2. Je kunt allerhande toepassingen installeren die stuk voor stuk gratis zijn.
  3. Als je echt iets nodig hebt dat alleen op een ander besturingssysteem draait, dan kun je dit in Virtualbox.
  4. Je bent niet meer afhankelijk van hardware wijzigingen of licenties wanneer je een upgrade van een systeem doet of een nieuwe pc in gebruik neemt.
  5. Ubuntu/linux is tot in veel detail aan te passen indien je dit wenst.

Conclusie:

Uiteindelijk gebruik ik na overstappen naar Ubuntu alleen voor een enkele toepassing nog Windows, maar dat is erg beperkt inmiddels. Een van de belangrijkste beperkingen is MSOffice. Omdat de halve wereld MSOffice gebruikt kom ik regelmatig compatibiliteitsproblemen hierin tegen. Je moet altijd controleren of een bestand goed is geconverteerd. Gelukkig is er hiervoor een oplossing … je kunt een bestand opslaan in Windows formaat en opnieuw openen in LibreOffice en kunt zo zien of de conversie is goedgegaan en als het echt moet …. dan kun je je gratis outlook.com account gebruiken om de bestanden te bewerken en/of in te zien.

Overwegingen voor een server

serverMet het werkend krijgen van een HTPC of een media center ontstaat (in ieder geval bij mij) als snel de behoefte om ook een server te bouwen en neer te zetten.

Een server biedt heel veel mogelijkheden om media te delen en te streamen.

Met Kodi is het bijvoorbeeld mogelijk om (wanneer de server een tuner heeft die het dvb-c signaal decodeert) vanaf een server een digitale tv signaal te ontvangen. Dit is legaal zolang je per tuner een kaart heb voor het decoderen, niet boven het aantal toegestane kaarten uitgaat, en niet boven het aantal apparaten uitgaat waarop je van de provider mag kijken.

Na enig uitzoekwerk heb ik een van mijn PC’s ingezet als server en inmiddels werkt dit prima. Een keurige 4 threaded cpu (dual core) met virtualisatie mogelijkheden. Deze draait op ubuntu 14.04 met daarop enkele kvm virtuele machines. Aangezien het inmiddels lekker werkt blijkt ook het kostenaspect in beeld te komen.

Als een server 24 uur per dag aanstaat kost dit geld. Voor 5 Watt (Raspberry Pi) betaal je ongeveer 7 euro per jaar. Voor een gewone dual core (65 watt) gaat dit al naar zo’n  90 euro per jaar. Nu zal deze niet altijd 65 watt vragen in idle stand, maar met een 4-tal harde schijven (4x5watt) in btrfs raid opstelling plus en wat randapparatuur zoals een tuner en een kaartlezer loopt dit al snel op.

Hierdoor wordt het minder interessant om zelf een server te draaien die altijd aan staat, en dat is uiteindelijk wel het doel van een server. Het wordt daardoor zinvol om te gaan zoeken naar alternatieven. Ik bedacht er zo een aantal.

Als eerste oplossing heb ik de server ingesteld dat deze na enige inactiviteit op ‘idle’ springt (in mijn geval s3). Dit werkt als een speer. In idle stand kost het minder energie. Een nadeel is echter dat er een wake on lan packet nodig is om deze aan te zetten. Nu zijn er in bijvoorbeeld Kodi plugins die dit kunnen, maar het automatisch aan- en uitzetten via Kodi vind ik niet geweldig werken. Bijvoorbeeld Advanced Wake On Lan werkt wel, maar stuurt bijvoorbeeld bij opstarten een signaal en niet ‘on demand’. Hierdoor wordt de server vaak onnodig aangezet en ook dit werkt niet altijd vlekkenloos. Dit is dus alles bij elkaar (nog) niet de meest geweldig oplossing. Er is inmiddels een oplossing in Kodi voor het ‘on demand’ aanzetten van de server, maar ook dit werkt niet altijd ‘on demand’. Bijvoorbeeld wanneer je de tv server wilt gebruiken (via tvheadend) wordt verwacht dat de tv headend plugin de tv server aanzet. Helaas is dit dus ook niet de oplossing.

Als tweede oplossingsrichting kun je denken aan een 5 watt server met een Raspberry Pi. Dit lijkt geweldig, maar dan heb je nog altijd de randapparatuur die ook stroom gebruikt. Deze zul je moeten ‘idlen’ bij inactiviteit. De Raspberry Pi heeft geen pci, geen gigabit en geen sata (wel 4 usb poorten, maar dit is USB 2 en dus een stuk minder snel dan sata of (‘snelle’) usb 3. Ook draait de Raspberry Pi op ARM en nog niet iedere software ondersteunt dit platform. Het bouwen van en volwaardige server op de Pi is dus nog een uitdaging.

Als derde oplossing kun je denken aan een ‘volwaardige’ amd64 server op Intel architectuur, maar dan met een laag wattage. Het nadeel is hier dat dit een stuk duurder is en dat de mogelijkheden nog beperkt zijn wanneer de hardware een laag wattage heeft. Een 35 wat server is haalbaar wellicht zelfs lager, maar een server op 5 watt (bijvoorbeeld een Atom server) levert vooralsnog een uitdaging op. Kortom als je een server wilt met echt laag energie gebruik, dan zul je nog wat uitzoekwerk moeten doen en is het op dit moment nog maar de vraag of het je lukt dit te bouwen.